Kto może otrzymać specjalny zasiłek opiekuńczy?
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom - Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
Zasiłek przysługuje jeżeli osoby w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności (łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji)
• nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub
• rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej
Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznaje się na podstawie rodzinnego wywiadu środowiskowego.

Rolnicy:
W przypadku, gdy o świadczenie, ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:
1) rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
2) małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.
Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, o których mowa w ust. 1, potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Kryterium dochodowe:
W bieżącym okresie zasiłkowym  specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, w których dochód rodziny sprawującej opiekę oraz wymagającej opieki na osobę nie przekracza 764 złotych. W okresie zasiłkowym trwającym od 1 listopada do 31 października  należy wykazać dochody za  rok poprzedzający okres zasiłkowy uwzględniając zmiany wysokości dochodów członków rodziny.

Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego:
620 złotych miesięcznie

Zasiłek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 specjalnego zasiłku opiekuńczego za każdy dzień. Należną kwotę zasiłku zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Jak przyznawany jest specjalny zasiłek opiekuńczy?
Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznaje się na okres zasiłkowy.  Prawo do świadczeń opiekuńczych ustala się na okres zasiłkowy, chyba, że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do świadczeń rodzinnych ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
1. Osoba sprawująca opiekę:
o ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
o ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego,
o legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. Osoba wymagająca opieki:
o została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
o na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje także jeżeli:
• członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego do zasiłku rodzinnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego;
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego do zasiłku rodzinnego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Wnioskodawca może jednocześnie ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny. Zgodnie z art. 67 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu ma obowiązek zgłoszenia do Narodowego Funduszu Zdrowia członków rodziny, jeśli nie podlegają oni ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.

Za osobę pobierającą specjalny zasiłek opiekuńczy opłacane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez okres niezbędny do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia(składkowego i nieskładkowego) na podstawie Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009, nr 153, poz.1227, ze zm.).

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć do wypełnionego druku RP-6 w celu wyliczenia okresu składkowego i nieskładkowego przez ZUS, w związku z pobieranym świadczeniem:

1. świadectwa pracy;
2. umowy zlecenia lub zaświadczenia o wykonywaniu tej umowy;
3. zaświadczenie z PUP o okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych;
4. zaświadczenie o ukończeniu szkoły wyższej z podaniem ramowego czasookresu trwania nauki;
5. skrócone odpisy aktu urodzenia dzieci oraz oświadczenie o sprawowaniu osobistej opieki;
6. legitymacja ubezpieczeniowa;
7. karty zarobkowe z archiwum – w przypadku zlikwidowanych zakładów pracy;
8. książeczka wojskowa;
9. informację o innych formach ubezpieczenia typu – działalność gospodarcza, itp.;
10. informację z Gminnego Ośrodka o okresie opłacania składek.
11. świadectwa ukończenia nauki w szkole, praktyk szkolnych,